῞Αγιον ῎Ορος 2010
ΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΣ ΜΑΣ ΣΑΝ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
ΣΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
μιὰ προσφορὰ στὸν σύγχρονο κόσμο
καὶ στὸν σύγχρονο μοναχισμό .
εἰς μνήμην τοῦπ. Ἰωάννου Ρωμανίδου
"ἐγὼ δὲ πάλιν, ὁ βροτὸς καὶ μικρὸς ἐν τῷκόσμῳ, ἐντός μου ὅλον καθορῶ τὸν Ποιητὴν τοῦ κόσμου, καὶ οἶδα, ὡς οὐ θνήξομαι, ἔνδον Ζωῆς τυγχάνων, καὶ ὅλην ἔχω τὴν Ζωήν, βλυστάνουσαν ἐντός μου• ἐν τῇ καρδίᾳ μου ἐστίν, ἐν οὐρανῷ δʼ ὑπάρχει, ὦδε κἀκεῖ ὁρᾶταί μοι, ἐπίσης ἀπαστράπτων[1]"
Πρόλογος
Ἡ Ὀρθόδοξος Πατερική Δογματική διδασκαλία τοῦ μακαριστοῦκαθηγητοῦπρωτοπρεσβυτέρου Ἰωάννου Ρωμανίδου εἶναι ἤδη κατατεθειμένη εἰς τά ἀνέκδοτα καί ἐκδοθέντα κείμενα καί ἔργα του. Ἡπλήρης δογματική του διδασκαλία ἔχει συστηματικὰκαταγραφῆκαὶκατατεθῆεἰς τὸδίτομο ἔργο τοῦπ. Ἰωάννου Ρωμανίδου μὲ τίτλο "Δογματικὴ καὶ Συμβολικὴ Θεολογία τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας", τό ὁποῖο ἐξεδόθη ἀπό τίς ἐκδόσεις Π. Πουρναρᾶ, εἰς τήν Θεσ/κη, τό ἔτος 1999.
Σήμερα, μέ τήν ἐξέλιξι πού ἔχομε εἰς τήν ἐκκλησιολογική ἐπικαιρότητα (βλέπε διχογνωμία Ἱεραρχῶν εἰς τό θέμα τοῦΟἰκουμενισμοῦ, εἰς τό θέμα περί τῆς ἑνότητος τῆς Ἐκκλησίας, εἰς τό θέμα τῆς ἀπαραδέκτου εἰσαγωγῆς τῆς «μεταπατερικῆς, συναφειακῆς ἤμετανεωτερικῆς θεολογίας», κλπ.), θεωρῶ σκόπιμο καί ἐπιβεβλημένο νά παρουσιασθοῦν, μέ σκοπό νά τονισθοῦν, ἐπιλεκτικά, ὡρισμένα δογματικά καί ἐκκλησιολογικά θέματα ἐκ τῆς διδασκαλίας τοῦ π. Ἰωάννου, ὅπως π.χ. τό θέμα τῆς δογματικῆς ἀποκλίσεως τοῦ filioque, τό ὁποῖο ἐστηρίζετο εἰς τήν θεολογία τοῦΑὐγουστίνου, τήν ὁποία λεπτομερῶς καί ἐπιτυχῶς διεξέρχεται ὁπ. Ἰωάννης εἰς τήν Συμβολική του Θεολογία, καί τό ὁποῖο ἀπετέλεσε μία ἀπό τίς αἰτίες τῆς ἐκκλησιολογικῆς ἀποκλίσεως τῆς Δύσεως, ὥστε ὁ ἀναγνώστης ἤ ὁ μελετητής τῆς Ὀρθοδόξου Δογματικῆς διδασκαλίας καί Ἐκκλησιολογίας νά κατανοήση τόν βαθμόν τῆς ἀποκλίσεως τῶν λόγων καί τῶν θέσεων ἐνίων ἐκκλησιαστικῶν προσώπων ἐκ τῆς ἀκριβοῦς Πατερικῆς διδασκαλίας καί Παραδόσεως.
Πρός τόν σκοπόν αὐτόν, εἰς τό Α´Μέρος τοῦ παρόντος βιβλίου παρατίθενται ἀποσπάσματα ἀπό τήν γραπτή διδασκαλία τοῦ π. Ἰωάννου, ὅπως αὐτή κατατίθεται εἰς τό ἀνωτέρω ἀναφερόμενον ἔργον του τῶν ἐκδόσεων Πουρναρᾶ, εἰς δέ τό Β΄ Μέρος παρατίθεται ὁμιλία τοῦπ. Ἰωάννου εἰς τὸΠαγκόσμιο Συμβούλιο Ἐκκλησιῶν.
Εἰς τό τέλος τοῦ βιβλίου, ἀναφέρεται σχετικὴ βιβλιογραφία μέ ἔργα τοῦ ἰδίου, εἰς τὴν ὁποία μπορεῖ ὁ ἀναγνώστης νὰ ἀνατρέξη, ἐὰν θέλη νὰ μελετήση ἀκόμη πληρέστερα καὶπλατύτερα τὴν Ὀρθόδοξη ΠατερικὴΘεολογία, ὅπως τὴν δίδαξε ὁπ. Ἰωάννης.
ἩὈρθόδοξος Παράδοσις εἶναι ἐκείνη ἡὁποία ἔχει κατατεθειμένη μέσα Της τὴν θεολογικὴκαί πρακτική μέθοδο διὰ τῆς ὁποίας μπορεῖ κάποιος νὰ φθάση νὰἀποκτήση τὶς προϋποθέσεις ὥστε νὰθεραπευθῆψυχικὰκαὶνὰ "δῆ" τὸν Θεόν, κατὰτὸἀνθρωπίνως δυνατόν. Ἡδέ μέθοδος αὐτή εἶναι ἐφικτή, προσιτή, σχεδιασμένη γιά κάθε ἄνθρωπο καὶ προσφέρεται σέ κάθε ἄνθρωπο, μέχρι τῶν ἡμερῶν μας, διά τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Καί, ἐπειδὴ ὁ Θεὸς εἶναι Φῶς, αὐτὴ ἡ μέθοδος,ὅταν ἐφαρμόζεται σωστὰ καὶμὲτὶς κατάλληλες προϋποθέσεις, δὲν εἶναι παρὰ μία πορεία πρὸς τὸΦῶς.
ἩὈρθόδοξος Θεολογία δὲν εἶναι μεταφυσική, ἀλλά, πρωτίστως, ἐμπειρία τῶν ἀποκαλύψεων τοῦΘεοῦ εἰς τόν ἄνθρωπο, καί, δευτερευόντως, στοχασμὸς ἐπάνω σὲαὐτὴν τὴν ἐμπειρία. Ὁ στοχασμὸς αὐτός, ὁλοένα καὶ περιορίζεται, ὅσο ἡἐμπειρία, ἀπὸ ἔμμεσος, γίνεται ἄμεσος.῞Οταν ἡὈρθόδοξος Θεολογία, δηλ. ἡἐμπειρία τῶν ἀποκαλύψεων τοῦΘεοῦδιδάσκεται, ἤκατατίθεται γραπτῶς, εἶναι ἁπλᾶμία προσεγγιστική, κατὰ τὸ ἀνθρωπίνως δυνατόν, περιγραφὴαὐτῆς τῆς ἐμπειρίας καὶστοχασμὸς ἐπάνω σὲ αὐτὴν τὴν ἐμπειρία. Ἀκόμη καί ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, εἰς τήν Ἀρχιερατική Του προσευχή κατά τό Μυστικό Δεῖπνο, προσεγγιστικά ἀνεφέρθη εἰς τόν Πατέρα καί εἰς τήν σχέσιν Του μέ τόν Πατέρα, διότι ἡ ἀνθρωπίνη γλῶσσα ἀδυνατεῖνα περιγράψη μέ ἀκρίβεια τό ἀπερίγραπτο καί τά Μυστήρια τοῦΘεοῦ.
Ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης, ὄχι μόνον μεταφέρει, εἰς τήν διδασκαλία του, τὴν Πατερικὴθεώρηση καὶκατανόηση τῆς Ὀρθοδόξου Δογματικῆς Θεολογίας καί Ἐκκλησιολογίας, ἀλλὰ δίδει καὶ τὰ ἑρμηνευτικὰ κλειδιά, βάσει τῶν ὁποίων κατανοοῦνται ὀρθῶς, δηλ. Ὀρθοδόξως, οἱΠατέρες τῆς Ἐκκλησίας ὡς καὶτὰσυγγράμματά τους. Ἡδιδασκομένη θεολογία τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδου, ὅπως θὰδιαπιστώση καὶ ὁἀναγνώστης, δὲν εἶναι ἄλλη ἀπὸ ἐκείνη τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦΘεολόγου, τοῦ ἁγίου Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου, ὡς καὶ ἁγίου Γρηγορίου τοῦΠαλαμᾶ.
Ὁλόγος τοῦπ. Ἰωάννου, ἐπειδὴ εἶναι ἀληθής, ἄρα "καυστικός", ἦταν καὶεἶναι ἐπίκαιρος, εἰδικὰ εἰς τὶς ἡμέρες μας, διότι, παρὰ τὴν ἀναβίωση τῆς Ὀρθοδόξου Πατερικῆς Παραδόσεως εἰς τὸν χῶρο τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας μετὰ τὴν πρώτη ἔκδοσι τοῦ "ΠροπατορικοῦἉμαρτήματος", παρατηρεῖται ἀκόμη ἔντονο τὸθλιβερὸφαινόμενο ἡ Πατερικὴδιδασκαλία περί τῆς Ὀρθοδόξου Θεολογίας καί Ἐκκλησιολογίας νὰεἶναι ἄγνωστη εἰς τοὺς πολλοὺς εἰς τὸν χῶρο αὐτό, ἡδὲσύγχυσις ποὺἐπικρατεῖεἰς τοὺς θεολογικοὺς χώρους σὲκαίρια θεολογικὰθέματα (π.χ., εἰς τὸθέμα τοῦ τί εἶναι «Ἐκκλησία», τί εἶναι «Παράδεισος» καὶ«Κόλασις», κλπ.) νὰεἶναι χαρακτηριστικὴτῆς ἐλλείψεως τῶν Πατερικῶν θεολογικῶν καί ἐκκλησιολογικῶν κριτηρίων, δηλ. τῆς ἀγνοίας τῆς Πατερικῆς θεολογικῆς μεθόδου. Εἰς ἕνα σημεῖο, π.χ., γράφει, χαρακτηριστικά, ὁ π. Ἰωάννης: «Οὔτε οἱ Παπικοί, οὔτε οἱ Προτεστάνται, ἀλλὰ οὔτε σχεδὸν ὅλοι ὅσοι κάμνουν τοὺς σημερινοὺς Ὀρθοδόξους θεολόγους, ἔχουν καταλάβει, ὅτι, διʼ ὅλους τοὺς Πατέρας τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων, ὁ "Λόγος" τῆς Καινῆς Διαθήκης εἶναι ὁ " Ἰαχβέ ", δηλαδὴὁΚύριος τῆς Δόξης τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης» ✸.
Ἡεὐθύνη τῶν ἀναφερομένων εἰς τὴν παροῦσα ἐργασία βαρύνει ἀποκλειστικῶς καὶμόνον τὸν γράψαντα καὶὑπογράφοντα.
῎Εγραφον ἐν Ἁγίῳ῎Ορει, ἐν ἔτει 2010
Δαμασκηνὸς μοναχός Ἁγιορείτης
✸ Βλέπε, πρωτοπρεσβ. Ἰωάν. Ρωμανίδου: "Δογματικὴ καὶ Συμβολικὴ Θεολογία τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας", Τόμος Α΄, ἐκδόσεις Π. Πουρναρᾶ, Θεσ/κη, 1999, σελ. 262.
" Ἡκατανόησις τῆς Ὀρθοδόξου Δογματικῆς Θεολογίας καὶπνευματικότητος ἀπαιτεῖὄχι μίαν δουλοπρέπειαν τοῦπνεύματος, ἀλλὰὑπακοὴν εἰς τὴν αὐθεντίαν τοῦΧριστοῦ, τῶν Προφητῶν, τῶν Ἀποστόλων καὶτῶν Ἁγίων. Αὐτὴἡἑκούσιος ὑπακοὴ μέχρι θανάτου πρὸς ἀπόκτησιν τῆς πραγματικῆς ἐλευθερίας τῆς καταπατήσεως τοῦφόβου τοῦθανάτου καὶτῆς ὑπερβάσεως τῆς συμφεροντολογικῆς ἀγάπης εἶναι το μυστικὸν τῆς λεβεντιᾶς τῆς Ἑλληνικῆς ψυχῆς, τοῦἙλληνοχριστιανικοῦπολιτισμοῦ. Εἶναι τὸμυστικὸν τῆς Ρωμαίϊκης ἀρχοντιᾶς, ἡὁποία ἔδωσεν εἰς τὸν κόσμον τοὺς Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ παράδοσις τῆς θεώσεως συνθέτει τὴν αὐθεντίαν καὶ τὴν ταπεινοφροσύνην μὲ ἀποτέλεσμα τὴν λεβεντιὰν καὶἀρχοντιὰν τοῦπνεύματος. Διὰ τοῦτο, ἡὈρθόδοξος βεβαιότης περὶκατοχῆς τῆς ἀληθείας οὐδεμίαν σχέσιν ἔχει μὲ ἐθνικὸν ἤ ἐκκλησιαστικόν τινα ἐγωϊσμὸν ἤὑπερηφάνειαν. Ἐπίσης, διὰτὸν λόγον αὐτὸν λείπει τὸἄγριον καὶἀπάνθρωπον ἐκεῖνο (ἦθος καὶ) φαινόμενον τῆς Ἱερᾶς Ἐξετάσεως τῶν Φραγκολατίνων, Ρωμαιοκαθολικῶν καὶΠροτεσταντῶν ". (Ἀπόσπασμα ἀπὸτὸβιβλίο τοῦπ. Ἰωάννου Ρωμανίδη μὲτίτλο: "ΔογματικὴκαὶΣυμβολικὴΘεολογία τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας", Τόμος Α΄, ἐκδόσεις Π.Πουρναρᾶ, Θεσ/κη, 1999, σελ. 155).
[1]῎Εργα τοῦ ἁγίου Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου, Τόμος Γ΄, ῞Υμνοι-Ἐπιστολαί, ἐκδόσεις Ὀρθόδοξος Κυψέλη, Θεσ/κη, 1990, σελ. 79.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
Εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας προς τον σεβαστό Δαμασκηνό Μοναχό Αγιορείτη, για την μεγάλη τιμή της παραχώρησης για δημοσίευση στο Ιστολόγιο μας ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ, για πρώτη φορά στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο του Βιβλίου του:
«Στοιχεία Ορθόδοξου Πατερικής Θεολογίας και Εκκλησιολογίας»
Η Διαχειρίστρια
Sophia-Siglitiki Drekou
Ο Εκδότης
Nikos Vythoulkas
Όλα τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στον Συγγραφέα του
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή κειμένων και αναρτήσεων σε Φιλικά Ιστολόγια Θρησκευτικού Πνευματικού περιεχομένου αρκεί να διατηρείται το αρχικό νόημα χωρίς περικοπές που πιθανόν να το αλλοιώνουν και να αναφέρεται η πηγή τους.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
Εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας προς τον σεβαστό Δαμασκηνό Μοναχό Αγιορείτη, για την μεγάλη τιμή της παραχώρησης για δημοσίευση στο Ιστολόγιο μας ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ, για πρώτη φορά στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο του Βιβλίου του:
«Στοιχεία Ορθόδοξου Πατερικής Θεολογίας και Εκκλησιολογίας»
Η Διαχειρίστρια
Sophia-Siglitiki Drekou
Ο Εκδότης
Nikos Vythoulkas
Όλα τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στον Συγγραφέα του
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή κειμένων και αναρτήσεων σε Φιλικά Ιστολόγια Θρησκευτικού Πνευματικού περιεχομένου αρκεί να διατηρείται το αρχικό νόημα χωρίς περικοπές που πιθανόν να το αλλοιώνουν και να αναφέρεται η πηγή τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου